نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استاد، علوم قرآن و تفسیر، کلام، جامعه الصطفی العالمیه، دانشگاه قرآن و حدیث، قم، ایران
2 استاد، حوزه علمیه، خوزستان، ایران
چکیده
عصمت یکی از مباحث مهم مورد گفتگو بین علماء و اندیشمندان فریقین است.اندیشهوران شیعه معتقد به عصمت انبیا و ائمه اطهار (علیهم السلام)اند، اما گروههایی ، مانند احمد بصری و پیروان او، با نشر ادعاهایی در باره مهدویت و عصمت، سعی در تغییر افکار پیروان مذهب حقه دارند مقاله حاضر با تکیه بر باور کلامی عصمت در قرآن ،دیدگاه فریقین را در موضوع عصمت بیان کرده و ادعای عصمت برای احمد بصری را ابطال مینماید. این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی-انتقادی بر اساس مصادر دست اول صورت گرفته و یافته تحقیق بر این مطلب استوار است که عصمت موهبتی الهی است که بر اساس آن، نبی یا امام با اختیار خود از معاصی دوری میگزیند آیه ابتلا نیز بر این امر دلالت دارد و طبق اتفاق نظر علماء فریقین،امام نمی تواند غیرمعصوم و ظالم باشد و اگر فردی دچار خطا و لغزش باشد،شایستگی امامت مسلمانان را ندارد.از این رو تناقضاتی که از احمدبصری درباره نسب،نبوت،امامت، و لغزش هایی که از وی در زمینه افتراء به انبیاء،علم لدنی احراز گردیده ،نشان دهنده فقدان عصمت اوست افزون بر آن که بنابر ادله مثبته،وی سایر شرایط امام و نبی را نیز دارا نیست.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
A comparative study of the infallibility of the Imam (Immat) with reference to the verse of affliction and a critical approach to Ahmad Basri's point of view
نویسندگان [English]
- Reyhaneh Haghani 1
- Soghra Noorafshan 2
- Shokat Azimi Shoushtari 2
1 Associate Professor, Qur'anic Sciences Al-Mustafa International University, Qur'an and Hadith University, Qom, Iran
2 Associate Professor, Khuzestan Seminary, Iran
چکیده [English]
Infallibility is one of the important topics of discussion between the scholars and thinkers of the Fariqs. The Shia believe in the infallibility of the prophets and the innocence of imams (peace be upon them). Yet, there are deviant people and movements, such as Ahmad Basri, who try to divert the pure thoughts and opinions of the lovers of the Ahl al-Bayt (peace be upon them) by spreading lies and making false claims about Mahdism and infallibility.. The present article, focusing on the verse of afflication, expresses the views of the parties on the issue of infallibility and answers Ahmad Basri's claim about infallibility. The term infallibility means a divine gift by which a prophet or imam avoids sins by his own will, and the verse of affliction indicates that although there is a difference of opinion between the public and the private in the case of the infallible Imam, according to the consensus of the scholars, a leader cannot be infallible and cruel, and if a person is guilty of mistakes, he does not deserve to lead the Muslims. Contradictions in Ahmad Basri's lineage, prophecy, imamate, defamation of the prophets, divine knowledge, etc. indicate a slip and are caused by a lack of infallibility in addition to the fact that according to positive evidence, he does not have the conditions of an imam and a prophet. This research has been done using comparative and analytical/critical methods based on first-hand sources.
کلیدواژه‌ها [English]
- Imam
- Innocence
- Oppression
- Ahmed Basri
- Verse of affliction
- قرآن کریم
- ابن ابی الحدید،شرح نهج البلاغه، 1965ق، مکتبة آیة الله العظمی المرعشی النجفی (ره(
- ابن بابویه، محمدبن علی، من لا یحضره الفقیه، 1390ق، تهران، دارالکتب‌الاسلامیه.
- ابن بابویه، محمد بن على، کمال الدین و تمام النعمة،محقق/مصحح: غفارى، على اکبر،1395ق، تهران، اسلامیه.
- ابن بابویه، محمد بن على، معانی الأخبار،1403ق، محقق/مصحح: غفارى،على اکبر،قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
- ابن بابویه، محمدبن علی، الخصال، 1410ق، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، بیروت.
- ابن درید، محمد بن حسن، جمهرة اللغة، 1987م، دار العلم للملایین، بیروت.
- ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، 1414ق، دار صادر – بیروت.
- ابن کثیر، أبوالفداء إسماعیل بن عمر، تفسیر القرآن العظیم، 1420ق،دمشق، دار طیبة للنشر والتوزیع
- ابوالفتوح رازى حسین بن على، روض الجنان و روح الجنان فى تفسیرالقرآن،1408، مشهد، بنیاد پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى.
- أحمد بن فارس،ابوالحسین، معجم مقاییس اللغة،1399ق، دارالفکر.
- ابن طاووس، على بن موسى، الإقبال بالأعمال الحسنة، 1376ش، محقق/مصحح: قیومى اصفهانى، جواد، قم، دفتر تبلیغات اسلامى.
- اراکی، محسن، امامت در قرآن، 1393 ش، مترجم: مؤذنی، امید، قم، نهاد نمایندگى مقام معظم رهبرى در دانشگاه‌ها، دفتر نشر معارف،چاپ دوم.
- البیضاوی، ناصرالدین، تفسیر البیضاوی، بیروت، دار الفکر ردمک.بی تا.
- ثقفى، ابراهیم بن محمد بن سعید بن هلال،1410ق، الغارات، قم، دار الکتاب الإسلامی.
- سبحانی، جعفر، سیماى عقاید شیعه، مترجم: جواد محدثی، نشر مشعر، چاپ: دارالحدیث، بهار 1386.
- سید مرتضی، رسائل، 1405ق، تحقیق سیداحمد رجایی، دارالقرآن.
- ------------- الامالی،1425ق، دار الفکر العربی
- سیوطى، عبدالرحمن بن ابىبکر، الدر المنثور فى تفسیر المأثور، 1404ق، قم، کتابخانه آیة الله مرعشى نجفى.
- جلال الدین السیوطی، عبد الرحمن بن أبی بکر، الدر المنثور، بی تا، بیروت، دار الفکر.
- عاملى على بن حسین، الوجیز فى تفسیر القرآن العزیز، 1413 ق، قم، دار القرآن الکریم.
- طباطبایى، سید محمد حسین، المیزان فى تفسیر القرآن،1417ق، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعهى مدرسین حوزه علمیه قم،چاپ پنجم.
- طبرسی، فضل بن حسن، ترجمه تفسیر جوامع‌الجامع، 1374ش، مترجم ترجمه احمد امیری‌شادمهری ، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی.
- طبرسی، احمدبن علی، الإحتجاج على أهل اللجاج، 1403ق، محقق / مصحح: خرسان، محمد باقر،مشهد، نشر مرتضى.
- الطبری، ابن جریر، تفسیر الطبری جامع البیان ،بی تا،کتابخانه مدرسه فقاهت.
- طوسى، محمد بن حسن، التبیان فى تفسیر القرآن،بی تا، بیروت، دار احیاء التراث العربى.
- طوسی، محمدبن حسن، الاقتصاد فیما یتعلق به الاعتقاد،1406ق، بیروت، دارالاضواء،چاپ دوم.
- فراء یحیی بن زیاد، معانی القرآن، ناشر الهیئه المصریه العامه للکتاب، مصر _قاهره، ۱۹۸٠، چاپ، دوم.
- واسطی زبیدی، محب الدین سید محمد مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، ۱۴۱۴ق، محقق و مصحح: شیری، علی، دار الفکر، بیروت.
- نراقی، ملا احمد، معراج السعادة، هجرت، قم، چاپ ششم، ۱۳۷۸ش.
- حیدری آل کثیر، محسن، فصلنامه علمی تخصصی انتظار موعود سال یازدهم شماره ۳۴ بهار ۱۳۹۰ ش .
- محمدی هوشیار، علی، درسنامه نقد و بررسی جریان احمدبصری، 1397ش، قم،تولی.
- شیخ مفید، تصحیح اعتقادات الامامیه، ۱۴۱۴ق، کنگره شیخ مفید، محقق/مصحح: درگاهى، حسین،چاپ: دوم.
- شیخ مفید، النکت الإعتقادیة، 1414ق، بیروت، دارالمفید للطباعة والنشر و التوزیع.
- علامه حلى، حسن بن یوسف بن مطهر، نهج الحق و کشف الصدق، ۱۹۸۲م،. بیروت، دار الکتاب اللبنانی
- فاضل مقداد، إرشاد الطالبین إلى نهج المسترشدین،1405ق، قم، انتشارات کتابخانه آیت الله مرعشى(ره)
- فخر رازی، محمدبن عمر، مفاتیح الغیب، 1420ق، بیروت، دار الاحیاء التراث العربی، چاپ سوم.
- فخر رازی، محمد بن عمر،تفسیر الرازی،بی تا،چاپ سوم، ردمک.
- فیض کاشانى، ملا محسن، تفسیر الصافى1415ق،تهران، انتشارات الصدر، چاپ دوم.
- قمى، على بن ابراهیم، تفسیر القمی، 1363ش،قم، دارالکتاب،محقق طیب موسوی جزایری،چاپ سوم.
- راغب اصفهانی، أبو القاسم الحسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن،1412ق، دار القلم، الدار الشامیة - دمشق بیروت.
- نورى، حسین بن محمد تقى، 1408ق، مستدرک‌الوسائل و مستنبط‌المسائل، قم، مؤسسة آل‌البیت (علیهم‌السلام)
- مفید، محمد بن محمد، النکت الإعتقادیة، 1413 ق،قم، المؤتمر العالمی لألفیة الشیخ المفید.
- مکارم شیرازی، ناصر، تفسیرنمونه، 1362ش، قم، دارالکتب الاسلامیه.
- المظفر، محمد رضا عقائد الإمامیة، ۱۳۷۰ق ،قم،انصاریان.
- محمدی هوشیار، علی، درسنامه نقد و بررسی جریان احمدبصری،1397ش، قم، تولّی.چاپ دوم.
- مجتهد سیستانی، سید مهدی، دوازده خورشید،1396ش، قم، دارالتفسیر.
- کلینی، کافی، 1407 ق، الکافی، چهارم، تهران، دار الکتب الإسلامیة.
- بصری، احمد، المتشابهات، 1431ق، انتشارات انصار امام مهدی(علیه السلام)
- -------- نبوت خاتمه،1431ق، انتشارات انصار امام مهدی(علیه السلام)
- ---------جواب های روشن کننده، 1389ش، انتشارات انصار امام مهدی(علیه السلام).
- ---------جواب های روشن کننده از راه امواج، 1426ق، انتشارات انصار امام مهدی(علیه السلام).
- ---------سرگردان، بی تا، انتشارات انصار امام مهدی(علیه السلام).
- سالم، علاء، 1433ق، انتشارات انصار امام مهدی(علیه السلام).
- زیادی، حیدر، یمانی موعود حجت الله، 1432ق، انتشارات انصار امام مهدی(علیه السلام)، چاپ دوم.
- فتحیه، عباس، همه گمراهند جز یمانی، 1396ش، انتشارات انصارامام مهدی(علیه السلام)
- ناظم، العقیلی، چهل حدیث در مورد مهدیین و فرزندان قائم(علیه السلام)، 1393ش، انتشارات انصار امام مهدی(علیه السلام)
)